Het Rijk rekent op zo’n 95.000 langstudeerders: studenten die langer dan 5 jaar over hun studie doen. Soms zijn die studenten nog maar 30 studiepunten verwijderd van hun diploma. Zonder de juiste ondersteuning dreigen ze voorgoed af te haken. Wie zijn deze studenten en waarom studeren ze niet op tijd af? NHL Stenden Hogeschool zocht het uit en ontwikkelde bootcamps om de langstudeerders te helpen. “Mijn studie ging mij vrij gemakkelijk af, tót ik aan mijn scriptie moest beginnen”, aldus oud-studente Mieke Nap.
Overmacht
Mieke Nap, inmiddels afgestudeerd als beeldend vaktherapeut bij NHL Stenden, was één van de langstudeerders. “Het schrijven van mijn scriptie voelde als het beklimmen van de Mount Everest.” Haar studietraject werd bemoeilijkt door het overlijden van haar grootouders en een relatiebreuk. “Het was een combinatie van persoonlijke omstandigheden waardoor ik meer tijd nodig had om mijn studie af te maken.” NHL Stenden telde in 2023 zo’n 1500 langstudeerders. “500 daarvan zijn bijna klaar met hun studie”, zegt Jacqueline Rietveld lector bij het lectoraat Mens, Werk en Organisatie van NHL Stenden. “In de bootcamps die we met deze studenten doen, spelen we een serious game waarin 57 redenen voor studievertraging aan bod komen. We zien dat ze vaak worstelen met persoonlijke omstandigheden zoals ziekte of het overlijden van dierbaren. Sommigen zijn mantelzorger en anderen moeten wel 20 tot 30 uur per week werken om hun huur te kunnen betalen.”
Maatschappelijke impact
Het probleem van langstuderen raakt de student, de hogeschool, en de samenleving. “Deze studenten komen niet op de juiste plek op de arbeidsmarkt terecht”, zegt Jacqueline. “Zonder diploma doen ze werk onder hun niveau of belanden in de bijstand. Tegelijkertijd schreeuwt de arbeidsmarkt om goed opgeleide professionals. De studenten zelf komen vaak in een neerwaartse spiraal: ze betalen jaar na jaar collegegeld, komen soms steeds verder in de schulden en worstelen met gevoelens van schaamte en isolement. “Ze zien hoe studiegenoten verdergaan terwijl zij achterblijven. Dat gevoel van eenzaamheid en schaamte verlamt.”
Afstudeerbootcamps
“De studenten zijn –in tegenstelling tot wat veel mensen denken- wél met school bezig. Ze schrijven zich jaar na jaar in, in de hoop hun studie af te maken. Maar ze weten vaak niet waar ze moeten beginnen. De hogeschool zet daarom speciale afstudeerbootcamps op waar langstudeerders vijf dagen lang intensieve begeleiding krijgen. “Ze komen op school van half tien tot half vier en gaan onder begeleiding van docenten aan de slag met hun afstuderen”, zegt Jacqueline. “In de bootcamps pakken ze het ritme weer op. Door de intensieve begeleiding en directe feedback krijgen ze weer vertrouwen en zien ze: het kan wél.”
• Benieuwd hoe het oud-studente Mieke Nap is vergaan? Luister naar haar verhaal in de podcast ‘NHL Stenden Onderzoekt; hoe help je langstudeerders naar hun diploma?’
