Directeur: ‘Ik word er soms moedeloos van! Waarom neemt mijn managementteam niet gewoon meer initiatief? Dat zou zoveel makkelijker zijn, voor iedereen.’ Hij blijkt het volste vertrouwen in zijn mensen te hebben. Daar schort het niet aan. Ze zijn goed in wat ze doen. De directeur heeft alleen het gevoel dat het MT niet in zijn kracht komt.
Met de directeur van een middelgroot productiebedrijf zit ik op een dinsdagmiddag aan tafel in zijn kantoor. Hij vertelt dat mijn verhaal in de vorige OF hem aan het denken heeft gezet. De trigger om contact met me op te nemen was de opmerking dat het succes van een bedrijf grotendeels wordt beïnvloed door de medewerkers en de manier waarop ze samenwerken.
We nemen de strubbelingen door en verkennen de dynamiek van het MT. Waarom blijven initiatieven uit? In gesprek en zoekend naar oorzaken komen we ook op de invloed van de directeur op het MT, op patronen. Patronen zijn vaak Cruijffiaans: je gaat het pas zien als je het doorhebt. Je wéét dat je niet moet remmen als je auto in de slip raakt, maar je doet het toch. Onbewust gedrag. In een organisatie geldt: het onbewuste gedrag van de een houdt het onbewuste gedrag van de ander in stand.
Samen creëren we inzicht (zie figuur). Op het onbedoeld onbewust gedrag van de directeur – zijn aannames en gedachten – reageert het MT met het eigen onbewust gedrag. Zo ontstaat een muizenrad; ze lopen in rondjes. Om dit patroon te doorbreken moet het onbespreekbare bespreekbaar worden gemaakt. Ik adviseer de directeur om meteen de eerstvolgende gelegenheid aan te grijpen om dat te doen. Hij begint met: ‘Mensen, ik merk dat ik graag met jullie dingen wil bereiken en meer initiatief van jullie verwacht. Het lukt ons echter maar niet. Ik houd dat kennelijk in stand. Wat kan ik veranderen om het wel te laten slagen?’
Er is steeds meer bewijs dat de relatie tussen de leider (hier: de directeur) en zijn of haar mensen (hier: de managementteamleden) bepalend is voor het verandervermogen van een organisatie. Met elkaar in gesprek gaan is de sleutel voor het doorbreken van patronen.
Mijn werkgeluk? De feedback vorige week van de directeur: ‘Bert, het lukt. We kunnen het!’
