In de centrumvisie die begin 2022 gepresenteerd werd, is gekeken naar problemen, kansen en uitdagingen. Minder winkels, minder auto’s, meer bomen en meer bewoners in het centrum; dat is samengevat wat er in Drachten gaat gebeuren. En dat was ook wel nodig, zegt Evert Visser, projectleider van de gemeente Smallingerland. “Naar verhouding hebben we in Drachten altijd veel winkels gehad en ook veel parkeerplekken. Dat is in deze tijd, met teruglopende detailhandel en groeiende online verkopen niet vol te houden.” De manager geeft aan dat de transitie waar Drachten voor staat fors is. “Ongeveer 25 procent van het huidige winkelbestand zou getransformeerd moeten worden naar wonen. Als dat lukt hebben we er in het centrum 250 tot 300 appartementen bij. Dat zijn bewoners die er bij wijze van spreken 24 uur per dag zijn. Voor de levendigheid van het centrum is dat uiteraard heel goed.”
Een tweede ambitie is om tegelijkertijd ook het aantal parkeerplekken in het centrum te verminderen; dit ten gunste van meer groen. “Ook wat betreft de hoeveelheid parkeerplekken scoorde Drachten altijd bovengemiddeld goed. Maar téveel van iets is ook niet ideaal. Ik schat dat tegenwoordig zelfs op hoogtijdagen altijd nog wel 30 procent van de plekken onbenut zijn. Tja, met een krimpend winkelbestand is het dan logisch dat je op die overtollige ruimte meer groen probeer te creëren.”
Het goede nieuws is dat het proces tot nu toe in harmonie en met consensus is verlopen. De verwachting is ook dat de centrumvisie voor de zomer door de raad zal worden goedgekeurd. Visser: “En daarna kunnen we dus aan de slag, met allerlei partijen. Denk aan projectontwikkelaars, bouwbedrijven, vastgoedpartijen, maar dat alles steeds ook weer in goed overleg met horeca, winkeliers en de culturele sector.”
Een gevoelig punt kan met name de vraag zijn wáár nu precies de parkeerplekken moeten worden opgeofferd, aldus Visser. “Winkeliers willen uiteraard graag dat hun klanten gemakkelijk kunnen parkeren. We zullen dus per locatie op basis van nader onderzoek moeten bepalen waar we plekken kunnen inwisselen voor meer groen. Uiteindelijk willen we allemaal hetzelfde: een beter verblijfsklimaat, met een leefbaar en aantrekkelijk centrum.”
Daar is Douwe Blom, ondernemer (modezaak, red.) en voorzitter van winkeliersvereniging Ha&Ie het mee eens: “Ondernemers, vastgoedeigenaren en gemeente hebben gezamenlijk gewerkt aan deze visie. En samen hebben we een mooie stip op de horizon gezet.”
Geert Jan de Jong, voorzitter van de Vereniging voor Vastgoedeigenaren Centrum Drachten, sluit zich daarbij aan: “Iedereen heeft baat bij een levendig dynamisch centrum en dit past ook binnen de ambities van Smallingerland.” Volgens De Jong is een transitie een noodzaak. “We zijn de banenmotor van Friesland, we trekken veel ondernemingen aan. Maar dan moet je ook een groen en compact centrum hebben, waar het goed toeven is. Wanneer je dat centrum compacter maakt, moet je de ondernemers stimuleren om zich daar dan ook te vestigen. De leegstand die dan in de periferie ontstaat kun je gebruiken voor wonen.”
Als grootste uitdaging zien de ondernemers het concreet maken van de plannen. “Het mag nu niet in een bureaula verdwijnen”, stelt Blom. “Dat zie ik ook niet gebeuren; daarvoor hebben we samen met de gemeente heel hard gewerkt aan draagvlak.”
Dat draagvlak vasthouden is dan ook een aandachtspunt, zo stellen Blom en De Jong samen. “We moeten de visie met elkaar blijven uitdragen”, aldus Blom. “En daarbij mag het algemene belang, maar soms ook individuele belangen aandacht krijgen.”
Evert Visser van de gemeente is optimistisch over de voortgang van het proces: “Je moet ook een beetje mazzel hebben met de betrokken personen. Tussen ons allemaal is er vertrouwen; we weten elkaar snel te vinden. Dat maakt de voortzetting van deze transitie gemakkelijker.”
