Inwoners van Friesland ervaarden afgelopen jaar veel geuroverlast van bedrijven. Dat blijkt uit de jaarcijfers van het milieualarmnummer van de FUMO. ‘Milieuklachten of – incidenten die inwoners of bedrijven melden proberen we altijd zo snel mogelijk op te lossen. Maar heb je het over geuroverlast, dan heb je een moeilijk probleem te pakken. Het is minder goed meetbaar dan bijvoorbeeld geluid,’ zegt Aize Terpstra, coördinator van het milieualarmnummer.
De FUMO ontving in 2023 in totaal 589 meldingen via het provinciale milieualarmnummer (058) 212 24 22. Daarvan ging het 236 keer over het melden van geuroverlast. Terpstra: ‘In totaal is veertig procent een geurklacht, daarmee kunnen we stellen dat het thema geur voor de meeste overlast zorgt in Friesland. Dit onderwerp staat daarom hoog op de agenda’s van de Friese gemeenten.’ Vooral geuroverlast door industrie is fors gestegen: 204 klachten in 2023 tegenover 91 klachten in 2022. Tijdens de zonnige zomermaanden juni en augustus werd er veel geuroverlast gemeld. Dit zijn de maanden waarin mensen veel meer buiten zijn, waardoor zij dit vaker opmerken.
Geuroverlast door vergistingsinstallaties neemt af
Mest en plantaardig materiaal omzetten in aardgas of elektriciteit is een mooie duurzame oplossing. Toch staan vergistingsinstallaties bekend als veroorzakers van geuroverlast. Die overlast neemt ieder jaar af. ‘Dat is echt een verdienste van bedrijven en toezicht,’ zegt Terpstra: ‘bedrijven nemen de laatste jaren maatregelen die overlast van geur sterk verminderen. Zoals het plaatsen van luchtwassers, het overdekken van activiteiten die geur veroorzaken en het plaatsen van koolstoffilters.’ Met een ultrasoonmeter (gasdetectiecamera) controleren toezichthouders van de FUMO of de installaties gasdicht zijn. Gaslekkages veroorzaken de geuroverlast én zorgen voor schade aan het milieu.
Steeds meer branden bij afvalverwerkers
Ieder jaar neemt het aantal branden toe. In 2022 werd een brand nog 25 keer gemeld, in 2023 is dat aantal sterk gestegen naar 45 meldingen. Daarover maakt Terpstra zich zorgen: ‘We zien een toename aan accu’s en batterijen bij het restafval. Die op elk willekeurig moment spontaan in brand kunnen vliegen. In de grote afvalberg haal je die er niet makkelijk tussenuit. Het is dus belangrijk dat inwoners zelf hun elektrische apparaten scheiden.’
FUMO en Veiligheidsregio Fryslân werken intensief samen om de risico’s te beperken. Door bijvoorbeeld samen controles uit te voeren. Terpstra: ‘Tijdens die controles zetten we onze drone in. Waardoor we partijen afval bij afvalverwerkers snel en nauwkeurig in kaart kunnen brengen. Zo houden we in de gaten of er niet te veel afval ligt en of er geen afval ligt waarvoor geen vergunning is verleend’.
Onderzoek lekkages koudemiddelen supermarkten
De FUMO onderzocht in 2023 steekproefsgewijs de koelinstallaties van 52 supermarkten in Friesland (twintig procent van het totaal). Gezamenlijk lekten deze supermarkten 4.348 ton CO2-equivalent. Vergelijkbaar met het kappen van ruim 200.000 bomen. Dat laat zien hoe enorm schadelijk dit is, terwijl deze lekkages nog nauwelijks worden ontdekt. Een onderbelicht probleem, dat wij de komende jaren door meer controles aanpakken. Daarbij richten wij ons op het voorkomen van koudemiddellekkages.
24/7 bereikbaar
Via het milieualarmnummer kunnen inwoners van Fryslân dag en nacht melding doen van natuurschade en milieuoverlast door bedrijven. Persoonlijke gegevens worden vertrouwelijk behandeld en niet doorgegeven aan de bedrijven waarover een melding wordt gedaan. Bedrijven zijn verplicht via het milieualarmnummer zelf incidenten te melden die gevolgen kunnen hebben voor het milieu of de omgeving.
