Water is prachtig. Daar weten wij in Friesland alles van. Zomers genietend op het water en in de winter schaatsen op bevroren wateren. Elk jaar hopen op de tocht der tochten, de 200 km lange Elfstedentocht door prachtig Friesland. Maar dat water, in welke vorm dan ook, veel ellende kan veroorzaken hebben we in de afgelopen jaren meermaals ervaren.
Weersextremen
Ons klimaat verandert en hierdoor komen weersextremen steeds vaker voor. Van grote droogte tot hevige neerslag. In juli vorig jaar zorgden extreme neerslag en hoogwater voor forse overstromingen. En onlangs in mei hadden we nog forse regenbuien met stevige windstoten en zelfs een tornado en overstromingen, met letsel en helaas overlijden tot gevolg. Overstromingen komen voor in gebieden die moeten zorgen voor goede afwatering (van overtollig water uit hoger gelegen gebieden), maar die dat water niet goed kunnen verwerken.
Verzekeringsdekking
Door alle weersextremen zien we vaker dan ooit dat er een beroep wordt gedaan op de verzekeringsdekking water, storm, of water in de vorm van sneeuw en ijs.
Vaak is binnen de opstalverzekering, naast een brand- en stormdekking, ook een zogenaamde uitgebreide gevarendekking opgenomen. Deze dekt schade aan opstallen en/of inboedel door wateroverlast maar ook tegen water dat onvoorzien een opstal is binnengedrongen door hevige plaatselijke neerslag. Het woord onvoorzien is in deze een belangrijk woord. Dit zorgt ervoor dat de eigenaar wordt verplicht om preventieve maatregelen te nemen om waterschade te voorkomen.
Preventie is niet het enige wat van invloed is op een verzekeringsdekking. Ook binnen het verzekeringscontract zijn er beperkingen. Niet alle gevolgen van wateroverlast door overstromingen zijn gedekt. Een uitsluiting binnen vrijwel elk contract is overstroming als gevolg van het bezwijken of overlopen van dijken, kaden of andere waterkeringen. Het maakt daarbij niet uit of de overstroming de oorzaak of het gevolg is van een gevaar dat door de verzekering wordt gedekt. Er wordt ook gelet op het neerslaggebied. Niet gedekt is schade door overgelopen of het begeven van een kanaal, beekje of kleine rivier wanneer dit niet het gevolg is van lokale neerslag, maar door overtollig water van elders gelegen gebieden.
Wet bij rampen
Door de overheid is er een wet opgesteld voor grote rampen, de Wet tegemoetkoming schade bij rampen (Wts). Deze wet is vorig jaar zomer ingezet bij de extreme wateroverlast in Limburg. Deze wet stelt echter voorwaarden aan (financiële) hulp bij dergelijke overstromingen. Er moet sprake zijn van een ramp, de schade moet onverzekerbaar, onvermijdbaar en niet-verhaalbaar zijn. En dan nog wordt niet de gehele schade vergoed. Kijkend naar de overstromingen in Limburg: daar werd schade aan particuliere opstallen en inboedel voor maximaal 90% vergoed en zakelijke opstallen en inventaris 65%, afhankelijk van het schadebedrag. En zo zijn er meer beperkingen in vergoedingen uit de Wts ten aanzien van opruimingskosten, bedrijfsstilstand en vervoersmiddelen.
Preventie
Naast de verzekeringsoplossing en de Wts, blijft preventie, voor zover mogelijk, de beste manier om schade te voorkomen. De overheid treft de (financieel) grote maatregelen, zoals verstrekken van dijken, waterkeringen en uiterwaarden. Maar als particulier is het ook mogelijk om preventieve maatregelen te treffen. Denk hierbij aan noodafvoersystemen op daken, waterschotten bij hevige neerslag, schone dakgoten en misschien minder voor de hand liggend, overspanningsbeveiliging op elektrische apparatuur of stekkers uit het stopcontact, bij hevige neerslag al dan niet met onweer. Eenvoudige maar doelmatige preventiemaatregelen.
Advies
We zullen in de toekomst veel vaker te maken krijgen met extreem weer. Niet alles is even goed verzekerbaar, om maar te zwijgen over de betaalbaarheid van verzekeringen. Belangrijk is om kritisch te kijken naar de maatregelen die getroffen zijn. En bij twijfel een expert in te schakelen voor advies. Want zelfs in het uiterste geval van een ramp, kan er nog een flink financieel nadeel zijn bij schade. Maar laten we deze zomer vooral genieten van het water en voor komend winter hopen op een prachtige tocht der tochten.
