Hoe ziet Friesland eruit in 2100 als de zeespiegel verder stijgt? Artistiek fotograaf Maartje Roos uit Heerenveen deed nauwgezet onderzoek naar deze vraag. Ze bestudeerde historisch kaartmateriaal, ploos toekomstige klimaatscenario’s uit en sprak met experts. Het resultaat is een nieuwe serie werken onder de titel De zee vrij spel?. Het eerste werk, Kwelder Sneek, is vanaf 14 oktober te zien in het Fries Scheepvaart Museum in Sneek.
Het is een van de vier nieuwe werken die Maartje Roos (1986) maakte voor haar solo-expositie ‘WaterSpiegel’ in het Sneker museum. Ze verdiepte zich ook in de historie van de Sneekweek, en onderzocht hoe men vroeger – toen GPS nog niet bestond – moest navigeren. De expositie toont de vier nieuwe werken in combinatie met bestaand werk, en geeft bovendien een uniek inkijkje in haar inspiratiebronnen en werkwijze. Het water is daarbij een terugkerend thema.
Op het water
“Op het water zie je veel meer” zegt Maartje. “Door de golven en de lichtinval verandert het beeld continu. Daarom ben ik er zo graag.” Die veranderende omstandigheden maken het haar soms ook knap lastig. Bijvoorbeeld bij het werk Roekoepolle, dat ze afgelopen zomer maakte. “Ik wilde er zeilklasses op laten zien die belangrijk zijn voor de Sneekweek. De meesten gaan alleen het water in bij wedstrijden of evenementen van de zeilvereniging. Dus in de Sneekweek moest het gebeuren. Maar precies in die week waaide het vaak veel te hard om te kunnen zeilen. En als ze wel konden
zeilen, scheen de zon niet of stond de wind net verkeerd voor mijn beeld. Uiteindelijk heb ik alleen de Dertigkwadraat tijdens de Sneekweek goed kunnen fotograferen, alle andere zeilboten moesten op een later moment.”
Maartje Roos gebruikt haar camera eigenlijk zoals een kunstschilder verf gebruikt. Nadat ze alle elementen op de juiste manier heeft gefotografeerd, combineert ze die vervolgens tot een heel nieuwe voorstelling. Iets wat eigenlijk niet bestaat of niet in een shot te vangen is, kan zo toch ontstaan. De werken bestaan letterlijk en figuurlijk uit meerdere lagen en verhalen waarin de kunstenaar tijd en ruimte naar haar hand zet.
Hoe langer je kijkt, hoe meer je ontdekt
‘WaterSpiegel’ is de derde in een cyclus van vier foto-exposities die het Fries Scheepvaart Museum programmeert met medewerking van de Stichting Old Burger Weeshuis Sneek. Ook de Kingmastichting en de Stichting Grote Zuidwesthoek leverden een bijdrage aan de expositie.
“De schilderachtige fotokunst van Maartje zal veel mensen aanspreken,” denkt directeur Hester Postma. “Hoe langer je kijkt, hoe meer je ontdekt. Soms kiest ze een historisch perspectief, dan weer schetst ze een toekomstbeeld. En omdat het water overal in terugkomt, is deze expositie een prachtige opmaat naar de vernieuwing van onze permanente tentoonstelling, waarin het Friese waterlandschap centraal zal staan.”
